जांभई हा एक असा अनुभव आहे जो आपल्यापैकी बऱ्याच जणांना सहज आला असेल. विशेषतः, आपण एखाद्याला जांभई देताना पाहिल्यावर आपल्यालाही जांभई येण्याची प्रवृत्ती असते. पण यामागे नेमकं काय कारण आहे? चला तर मग या विषयावर प्रकाश टाकूया.
समोरच्याने जांभई दिल्यावर तुम्हालासुद्धा जांभई येते का?
हो, ही गोष्ट आपल्यापैकी बऱ्याच जणांच्या अनुभवातून खरी ठरते. जेव्हा आपण एखाद्याला जांभई देताना पाहतो तेव्हा आपल्यालाही जांभई येण्याची प्रतिक्रिया येते. यालाच ‘कंटेजियस याव्निंग’ (Contagious Yawning) म्हणतात.
हे संसर्गजन्य आहे की वैज्ञानिक कारण?
यामागे एक वैज्ञानिक कारण आहे. जांभई ही केवळ एक शारीरिक प्रक्रिया नाही तर यामागे सामाजिक आणि मानसिक कारणेही आहेत.
- मस्तिष्कची एकत्रीकरण: जेव्हा आपण एखाद्याला जांभई देताना पाहतो तेव्हा आपले मस्तिष्क त्या व्यक्तीच्या कृतीचे अनुकरण करण्याचा प्रयत्न करते. हे आपल्या मस्तिष्काची एकत्रीकरण करण्याची क्षमता दर्शवते.
- सहानुभूति: जांभई ही एक सामाजिक प्रतिक्रिया असून, यामागे सहानुभूतीची भावना असते. जेव्हा आपण एखाद्याला थकलेले किंवा निद्रा येत असल्याचे पाहतो तेव्हा आपल्यालाही त्यांच्याशी सहानुभूती वाटते आणि आपणही जांभई घेतो.
- मस्तिष्कातील रासायनिक बदल: जांभई घेताना मस्तिष्कात काही रासायनिक बदल होतात. जेव्हा आपण एखाद्याला जांभई देताना पाहतो तेव्हा आपल्या मस्तिष्कातील हीच रासायनिक प्रक्रिया सुरू होते आणि आपल्यालाही जांभई येते.
जांभई का येते?
जांभई येण्याची अनेक कारणे असू शकतात, जसे की:
- थकवा: जेव्हा आपण थकलेले असतो तेव्हा आपल्याला जांभई येते.
- निद्रा: झोप येण्याच्या वेळी आपल्याला जांभई येते.
- बोरटी: जेव्हा आपण बोर झालो असतो तेव्हा आपल्याला जांभई येते.
- ऑक्सिजनची कमतरता: शरीरात ऑक्सिजनची कमतरता असल्यासही आपल्याला जांभई येऊ शकते.
निष्कर्ष
जांभई ही एक सामान्य शारीरिक प्रक्रिया आहे. जेव्हा आपण एखाद्याला जांभई देताना पाहतो तेव्हा आपल्यालाही जांभई येणे ही एक सामाजिक आणि मानसिक प्रतिक्रिया आहे. यामागे आपल्या मस्तिष्काची एकत्रीकरण करण्याची क्षमता, सहानुभूती आणि मस्तिष्कातील रासायनिक बदल ही कारणे असू शकतात.
हे पोस्ट तुम्हाला आवडले का? जर होय तर कृपया शेअर करा.
हे ही वाचा : ‘हर घर तिरंगा’ अभियानात तुम्हालाही सहभागी व्हायचं ना? मग ही माहिती वाचाच ‘या’ स्टेप्स
हे ही वाचा : घरकाम करणाऱ्या महिलांना मोठा दिलासा! 10 हजारांची राज्य सरकारची योजना
हे ही वाचा : पैसा वाचवण्याचा अचूक फॉर्म्युला